Dehidrasyon, vücudun aşırı miktarda su kaybetmesi ya da vücudun ihtiyaç duyduğu yeterli sıvıyı karşılayamamasıdır. En önemli yaşam kaynağımız olan su, yeteri kadar su tüketilmediğinde, idrar yolu enfeksiyonundan, böbrek yetmezliğine, böbrek taşı oluşumundan tansiyon düşüklüğüne kadar birçok önemli ve hayati önem taşıyan sorunlara neden olabilir.
Dehidrasyon Nedenleri Nelerdir?
Yaz aylarında daha sık görülen dehidrasyonu tetikleyen birçok neden vardır. Özellikle küçük çocuklar, bebekler ve yaşlılar sıvı kaybına daha çok duyarlıdırlar. Yeterince su içmemek dehidrasyonun en önemli nedenidir. Diğer önemli nedenler ise şunlardır:
-Şiddetli ishal durumu
-Aşırı terleme
-Yoğun ve sık egzersiz yapma
-Uzun süre güneşe maruz kalma
-Enfeksiyonlara bağlı olarak gelişen yüksek ateş
-Sık sık idrara çıkma
-Su yerine çay, kahve ya da gazlı içecek tüketme
-Aşırı alkol tüketimi
Dehidrasyon Belirtileri Nelerdir?
Dehidrasyon belirtileri yaşa ve rahatsızlığın şiddetine göre değişiklik göstermektedir. En yaygın belirtileri arasında yorgunluk ve halsizlik durumu, sürekli susama hissi, ağızda ve dudaklarda kuruma, idrar miktarında azalma gibi belirtilerdir. Yetişkinlerde, bebeklerde ya da küçük çocuklarda değişen bu belirtileri hafif ve ağır belirtiler olmak üzere aşağıda sıraladık:
Hafif Belirtiler:
-Susuzluk hissi ve ağız kuruluğu
-Baş ağrısı
-Koyu renkli idrar ve idrar miktarında azalma
-Kas krampları
-Cilt kuruluğu
-Kabızlık
Ağır Belirtiler:
-Bilinç kaybı ve sinirlilik durumu
-Şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi
-Soluk alıp vermede hızlanma
-Bilinç bulanıklığı
-Tansiyon düşüklüğü
-Sersemlik ve sürekli uykulu olma durumu
-İdrar renginin çok koyu sarıya dönmesi ve idrar yaparken zorlanma durumu
-Şok hali
Dehidrasyonun şiddeti, böbrek testi, vücut belirtileri, kan ve idrar testi sonuçlarına göre değerlendirilmektedir.
Bebeklerde ve Küçük Çocuklarda Dehidrasyon Belirtileri ve Nedenleri Nelerdir?
Dehidrasyon, bebeklerde ve küçük çocuklarda; ağız kuruluğu, gözlerde çöküklük, ağlarken gözyaşı olmaması, sürekli huzursuzluk durumu, 3 saatlik süre içinde bezini ıslatmaması ve halsizlik gibi belirtiler göstermektedir.
Dehidrasyon, küçük çocuklarda ve yenidoğan bebeklerdeki en önemli nedenleri ise anne sütü ile beslenen bebeklerin memeyi doğru kavrayamamaları sonucu susuz kalmaları ya da annenin sütünün az olması, uzun süreli ishal durumu, yüksek ateş, özellikle öğlen sıcağında uzun süre sıcağa maruz kalmaktır. Ayrıca küçük çocuklarda ve bebeklerde tekrar eden kusma durumu sıvı kaybına neden olur.
Dehidrasyonun Bilinmeyen Yüzü; Elektrolit Kaybı
İnsan vücudunun yaklaşık %65’i sudan oluşur ve günlük ortalama olarak 2,5- 3 litre su kaybeder. Özellikle sıcaklık ve nem oranının arttığı yaz mevsiminde terleme sonucu vücut daha fazla su kaybeder. Vücut bu durumda sadece su kaybetmez aynı zamanda vücudun elektrolit dengesini düzenleyen çinko, sodyum, kalsiyum, potasyum gibi mineralleri de kaybeder. Su, vücut için hayati öneme sahip olan bu minerallerin çözünmesini ve sıvı elektrolit dengesini sağlayan temel sıvıdır. Vücudun yetersiz sıvı alması ya da normalden fazla miktarda sıvı kaybetmesi ile beraber elektrolit kaybı da yaşanır. Bu durumda ciddi sağlık sorunları neden olabilir.
Sağlıkla kalın.